Archiven

Leider of lijder in het onderwijs?

juni 15, 2017 4:12 pm Gepubliceerd door Laat uw bericht achter

Sinds mijn kinderen op de basisschool zitten is mijn passie voor het onderwijs geboren. Eigenlijk toen onze oudste zoon in het Engelse onderwijssysteem startte, het schooljaar nadat hij 4 was geworden (Engeland kent een andere instroom dan Nederland). Ik heb er wat blogs over geschreven!

Maar eigenlijk al veel en veel langer een passie voor onderwijs. In een andere context wel. Met en voor volwassenen in een ‘anders dan reguliere’ onderwijs omgeving als de Baak, Schouten en Nelissen en ISBW. En misschien zelfs al wel besmet als 2e dochter van het schoolhoofd van de PO school in ons dorp. De appel valt niet ver van de boom?

En nu zomer 2017. Alweer een jaar als MR lid betrokken bij de basisschool van de kinderen. En aan de vooravond om als expert coach voor Stichting Leerkracht per schooljaar 2017/2018 aan de slag te gaan op PO, MBO en VO scholen in regio Zuid. Met leerkrachten en schoolleiding gaan werken aan ‘elke dag samen een beetje beter’. Hoe gaaf is het dat ik mag bijdragen aan ambities die ook de mijne zijn:

  • Geweldig onderwijs voor miljoenen leerlingen
  • Leraren die meer plezier hebben in hun werk en minder werkdruk ervaren
  • Gelijke kansen voor alle leerlingen en studenten
  • Docenten die van elkaar leren en elkaars talenten benutten
  • Leerlingen die met hun leraren meedenken over hoe het onderwijs nóg beter kan

 

Dinsdag 27 juni staakt het PO onderwijs in Nederland. De noodklok luidt. Omdat er alleen maar verliezers zijn als we doorgaan met wat we aan het doen zijn. Verliezers op de korte maar ook op de lange termijn. Dat is voor mij de essentie van de 27e. Los van wat ik vind van het middel ‘staking’. Er wordt geleden in het onderwijs.

Jonge, enthousiaste docenten die afbranden nog voor ze aan het vliegen zijn. Oudere leerkrachten die afbranden omdat ze aan het vliegen zijn. De onderwijs keten in-, door- en uitstroom klopt niet meer. Er is verspilling in het onderwijs. Menselijk kapitaal onvoldoende benut, ook door zichzelf. Er vallen gaten in waardering en beloning. En zo kan je als ouder, leerkracht, opa, oma, bestuurder een hele waslijst maken van zaken die onvoldoende bijdragen aan excellent onderwijs in Nederland.

Het raakt ons allemaal!

De menselijke motor in onderwijs steunt en kreunt. Oplossingen en antwoorden lijken ver weg. Wie het weet mag het zeggen. Als je je geïnspireerd voelt om bij te dragen aan dit thema, neem even contact op voor een gast blog, vlog, ed.

 

Sinds mijn kinderen op de basisschool zitten is mijn passie voor het onderwijs geboren. Eigenlijk toen onze oudste zoon in…

Het totempaalmodel – cultuurcreatie in organisaties (deel 2)

juni 12, 2017 10:06 pm Gepubliceerd door Laat uw bericht achter

Het totempaalmodel – cultuurcreatie 

En dan zit je op een zonnige achternamiddag wat te dromen met een kladblokje in je hand. En voor je het weet, heb je een businessplan. Maar dan begint het pas. Duizend dingen regelen: maatschapconstructie, website, bankrekening, logo, een foldertje, Twitterberichtjes. Wat worden onze producten en wie worden onze klanten? En dan de eerste successen: klanten die daadwerkelijk willen betalen. En dan ook nog eens tevreden zijn. Je lijkt een plek of niche gevonden te hebben en de organisatie zou zo maar eens de eerste spannende fase kunnen overleven: champagne!

Gezamenlijkheid creëren

Hoe regel je vervolgens hoe je met elkaar om gaat? Of je nou met z’n tweeën bent of met twee miljoen maakt eigenlijk niet eens zo veel uit. Volgens het organisatiecultuurmodel van sociaal psycholoog Edgar Schein heb je (naast externe aanpassing) na te denken over interne afstemming:

  • Taal en humor: Gebruiken we vakjargon? Tutoyeren we klanten? En hoe gaan we om met humor?
  • Groepsgrenzen en structuur: Wie hoort erbij en wie niet?
  • Macht en status: Wie is hier de baas? Wie neemt de besluiten? Wie luistert naar wie?
  • Vriendschap, liefde en seks: Zijn we vrienden of alleen collega’s? Zijn liefdesrelaties toegestaan? Wat vinden we van geflirt op de werkvloer?
  • Beloning en straf: Belonen we in een organisatie collectief of via individuele bonussen? Hoe vaak mag je over de schreef gaan voordat je wordt berispt of ontslagen?
  • Het onverklaarbare verklaren: Waardoor liepen de kwartaalcijfers onverwacht terug? Kwam het doordat marketing lag te slapen of was inkoop juist te voortvarend? Lossen we het op door een dagje teambuilden op het strand?

 

Totem bouwen

Als je een organisatie opstart, ben je schepper en voorouder van alle generaties die na je komen. Misschien begin je een kleine onderneming met een paar mensen, misschien bouw je een miljoenenbedrijf met internationale vestigingen. Met de start van een organisatie creëer je ook een scheppingsverhaal en overtuigingen, verhalen, patronen, gebruiken en gewoonten. Ben je in het begin misschien nog gewoon ‘lekker aan het ondernemen’, als je organisatie langer bestaat en groeit, of als je met mensen gaat samenwerken, dan merk je snel dat de spirit, de geest van de oprichters en het scheppingsverhaal, belangrijk is en blijft. Je bouwt een totempaal. Elke totem die volgt, is een variatie op de eerste creatie.

Scheppingsverhalen

Elk volk heeft een scheppingsverhaal of ontstaansmythe. Hoe zijn we ontstaan en waartoe zijn we op aarde? Naast ontstaansmythes kennen organisaties (maar volkeren natuurlijk ook) verhalen over profeten, helden of over een moeilijke strijd die in den beginnen is aangegaan. Denk bij een scheppingsverhaal bijvoorbeeld aan het christelijke verhaal over de Schepping. En in deze lijn: Mozes die het Joodse volk uit Egypte bevrijdde en onder erbarmelijke omstandigheden op weg ging naar het Beloofde Land.

Het verhaal van de schepping van de organisatie wordt vaak vastgelegd in een totem. Een beeld, logo, plek, gebouw of in marketinguitingen. Of ze worden doorgegeven in verhalen aan klanten, concurrenten en medewerkers. Als je een organisatie sticht, wees je er dan van bewust dat je oprichtingsverhaal je nog jaren en jaren ‘achtervolgt’. Zorg voor een goed verhaal, zodat de bedoeling van de organisatie nog generaties lang doorklinkt in de harten van medewerkers en klanten!

NB Bovenstaande artikel is het tweede artikel uit een reeks van zes over het totemmodel voor cultuurverandering. Het is ontwikkeld door de corporate antropologen Jitkse Kramer en Danielle Braun en fantastisch beschreven in het boek de Corporate Tribe (terecht managementboek van het jaar 2016).

Groet,

Roy

Deel 1

Deel 2 – dit artikel

Deel 3

Deel 4

Deel 5 – volgt

Deel 6 – volgt

Het totempaalmodel – cultuurcreatie  En dan zit je op een zonnige achternamiddag wat te dromen met een kladblokje in je…